Als oorzaak van het tekort wijzen analisten en experts uit de sector naar een samenloop van omstandigheden. Zo is de vraag naar elektronica door consumenten sinds de uitbraak van het coronavirus een stuk sneller toegenomen dan verwacht, terwijl de naweeën van de lockdown in Zuidoost-Azië nog niet waren afgelopen. Een brand in een Japanse fabriek en zorgen over een staking bij het Franse STMicroelectronics zouden de krapte voor chips verder aanwakkeren, terwijl het Chinese Huawei juist chips is gaan hamsteren, toen bleek dat de Amerikaanse overheid de levering van Amerikaanse technologie aan het bedrijf wilde blokkeren.

Het grootste probleem lijkt hem echter te zitten bij de fabrieken die chips produceren. Die zouden te weinig hebben geïnvesteerd om te kunnen voldoen aan de niet te stuiten groei van de vraag naar chips. Die wordt onder andere aangewakkerd door de overstap van 4G en naar 5G in mobiele telefoons. De grootste fabriek, het Taiwanese TSMC, zou volgens zijn president te maken hebben met ’krapte’ in zijn capaciteit. Ook andere bedrijven met ’fabs’, zoals chipfabrieken worden genoemd, hebben te kennen gegeven dat ze draaien op hun maximumcapaciteit.

NXP verhoogt prijzen

NXP-bestuursvoorzitter Kurt Siefers vertelde eerder deze maand in de Duitse zakenkrant Handelsblatt dat zijn bedrijf verrast was geweest door de snelheid waarmee de vraag weer was teruggekeerd, onder andere in de automobielindustrie. „Veel klanten hebben te laat besteld”, zei hij. NXP heeft klanten laten weten de prijzen te verhogen omdat materiaalkosten ’significant’ zouden zijn toegenomen en door tekorten op de markt voor chips.

NXP levert onder andere chips aan autofabrieken, waarbij de overgang naar elektrisch rijden het bedrijf nog eens extra in de kaart speelt. Fossielvrije auto’s hebben vaak meer chips aan boord, onder andere om zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van de accu’s aan boord. Corona dreef bovendien de vraag naar NXP’s chips voor contactloos betalen op. „Dat komt ons strategisch zeer goed uit”, zei Siefers.

Amerikanen draaien China duimschroeven aan

De grote Chinese chipmaker SMIC was de afgelopen week bovendien één van de meer dan zestig nieuwe bedrijven die op een Amerikaanse ’entiteitenlijst’ geplaatst werden, omdat ze banden zouden hebben met de Chinese strijdkrachten. Daardoor hebben Amerikaanse bedrijven die zaken willen doen met SMIC voortaan een exportvergunning nodig. Eerder zorgden de Verenigde Staten er al voor dat er geen exportvergunning is gekomen voor een EUV-lithografiemachine voor chipfabricage, die het Nederlandse ASML aan SMIC wilde verkopen. Chipmachines met oudere technologie die ASML maakt, konden nog wel naar China, waar ASML zo’n 10% van zijn omzet haalt. Of de nieuwe maatregelen tegen SMIC gevolgen hebben voor de uitvoer van de machines door ASML is niet bekend. SMIC waarschuwde zondag dat de Amerikaanse ban ’een grote impact zal hebben op de ontwikkeling van geavanceerde chips’.