ABN: ’Bedrijven door €22 miljard extra aan energiekosten in problemen’

Energieprijzen bijven ’tot minstens’ het voorjaar van 2023 op dit historisch hoge niveau. Bedrijven zullen consequent hoge inkoopkosten voor energie moeten zien door te rekenen aan klanten, of dit ten koste van hun marge laten gaan.

Deze donkere sectorprognose die ABN Amro Economisch Bureau donderdag publiceert, volgt op waarschuwingen van energieagentschap IEA en het IMF. Meer bedrijven komen in financiële problemen zodra hun vaste energiecontract zal aflopen. In de markt klagen adviseurs die bedrijven begeleiden dat leveranciers bijna geen energiecontracten meer aanbieden, ook zij kampen met torenhoge inkoopprijzen.

Toch groei

De Nederlandse economie als geheel kan anderzijds een stootje hebben, concluderen de economen. De economie groeit dit jaar met 3,1%.

De bank komt tot €22 miljard aan extra kosten, omdat zij ervan uitgaat dat het bedrijfsleven voor de helft van het energieverbruik variabele tarieven gebruikt. Daarnaast voorziet ABN Amro nu al dat de energietarieven dit jaar ruim vijf keer zo hoog zullen zijn als in 2019. De bank verwacht dat de tarieven door de oorlog in Oekraïne nog minstens tot het voorjaar van 2023 hoog zullen blijven.

„Dit betekent voor sommige bedrijven dat de winst die zij normaliter zouden maken volledig wordt tenietgedaan”, aldus de economen. Doorberekenen van die kosten is ’niet vanzelfsprekend’, stelt de bank na overleg met bedrijven. De problemen concentreren zich sterk. Bouwbedrijven bijvoorbeeld, die veelal met vaste contractprijzen werken, kunnen in ruim de helft van de gevallen volgens de bank die kostenstijging niet doorberekenen.

Datacenters

Naast de glastuinders en bouwbedrijven zijn datacenters als grootverbruikers van stroom kwetsbaar. „Wat veel bedrijven extra gevoelig maakt, zijn de dunne marges”, overziet de bank. Een vervijfvoudiging van de energiekosten kan tot rode cijfers leiden, omdat het vaak lastig is voor bedrijven om hogere kosten volledig door te berekenen.”

Dat kosteneffect komt snel bij de consument. „Door de hogere energiekosten stijgt de inflatie verder. Dit gaat ten koste van het consumentenvertrouwen en de koopkracht. Waardoor sectoren als de horeca en retail zich minder snel herstellen dan verwacht”, aldus Franka Rolvink Couzy, hoofd sectorresearch van ABN Amro.

De economie kan met 3,1% groeien, omdat de vraag ’redelijk sterk is’, stelt zij, en klanten nu nog bereid zijn om hogere prijzen te betalen. ,,Tegelijkertijd zien we dat de consument juist zijn opwachting maakt bij sectoren die lange tijd gesloten zijn geweest. Zo zal de horeca eerst profiteren van deze inhaalvraag, maar we verwachten in de tweede helft van dit jaar minder restaurant- en cafébezoeken”, aldus ABN Amro.